Η οικογένεια Γεροστάθη από το Κομπότι, έχει «ποτίσει» αυτό τον τόπο με ιστορία. Ιστορία γραμμένη με «χρυσά γράμματα». Η προσφορά της, ανεκτίμητη. Χάραξε την εθνική μας συνείδηση, και πολλά μέλη της αγωνιστήκαν με ζήλο και υπέρμετρο πάθος για τη λευτεριά της πατρίδας μας.
Με τα έργα της, τις ενέργειές της, και τον αγώνα της, αναθέρμανε την πίστη των Ελλήνων για ελευθερία την περίοδο της Οθωμανικής κατοχής, και φώτισε τις ηθικές αξίες σε καιρό πνευματικού σκοταδισμού.
Ο Ευστάθιος Γεροστάθης ήταν ο πατριάρχης αυτής της αρχοντικής και πλούσιας οικογένειας. Μεγάλος πατριώτης, με ήθος και βαθιά χριστιανική πίστη, άφησε ανεξίτηλη τη «σφραγίδα» του στον τόπο.
Με δικά του έξοδα, ανήγειρε στο Κομπότι τον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου το 1741. Μια εκκλησία που στέκει μέχρι και σήμερα, στην κεντρική πλατεία του χωριού.
Σημαντικότατη ήταν και η συμβολή του ιού του Ευστάθιου, του Αναστασίου Γεροστάθη.
Τα διδάγματά του, σταχυολογημένα από το Γιαννιώτη λόγιο Λέοντα Μελά, εκδόθηκαν και έτσι δημιουργήθηκε η «Χρηστομάθεια Γεροστάθη», που διαπαιδαγώγησε, σαν ανάγνωσμα των δημοτικών σχολείων, γενιές και γενιές παιδιών.
Ο Αναστάσιος Γεροστάθης, δολοφονήθηκε το 1807 από τον Αλή Πασά των Ιωαννίνων, κοντά στον Αμμότοπο, επειδή αρνήθηκε να παραχωρήσει την περιοχή του Κομποτίου στο γιο του Αλή, Μουχτάρ πασά.
Ο Κωνσταντίνος Γεροστάθης, ιός του δολοφονηθέντα Αναστάσιου, γεννήθηκε το 1770. Η ανατροφή του και η μόρφωσή του, τον βοήθησαν να διαπρέψει και να αφήσει το στίγμα του όσο ελάχιστοι. Ο φλογερός πατριωτισμός του, και ο ισχυρός πολιτικός του λόγος, δεν πέρασαν απαρατήρητα από τους Οθωμανούς στην Άρτα, και έτσι αναγκάστηκε να βρει καταφύγιο στην Κέρκυρα. Εκεί ανέπτυξε μεγάλη εμπορική δράση, και με τα χρήματα που κέρδιζε βοηθούσε την επαναστατική δράση των συμπατριωτών του στην ιδιαίτερη πατρίδα του.
Στα τέλη του 1818, ο Κωνσταντίνος μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον Αριστείδη Παππά. Αυτό του έδωσε την ευκαιρία να συνεισφέρει ακόμα περισσότερο στον αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους Οθωμανούς. Έμπιστος συνεργάτης και στενός φίλος του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, αντιπροσώπευε στην Κέρκυρα τη Φιλική Εταιρεία και είχε αναλάβει την αλληλογραφία με τις φιλελληνικές εταιρείες της Ευρώπης και της Αμερικής.
Σήμερα σώζονται 46 ιδιόχειρες και ενυπόγραφες επιστολές του ίδιου, προς τον Ιωάννη Καποδίστρια. Αυτά τα πολύτιμα αρχεία, βρίσκονται και φυλάσσονται στον υπ’ αριθμόν 354 φάκελο «Ιωάννη Καποδίστρια» της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Κέρκυρας.
Ο Κωνσταντίνος Γεροστάθης ήταν αυτός που φρόντιζε για την ανασυγκρότηση των ελληνικών δυνάμεων, αποστέλλοντας εφόδια και χρήματα για το σκοπό αυτό. Το Λονδίνο, το Παρίσι, η Νεάπολη, η Τεργέστη, η Ανκόνα και άλλες πόλεις της Ευρώπης, είναι τόποι των συναλλαγών του. Επίσκοποι, πρίγκιπες, λόγιοι, πολιτικοί, εφοπλιστές, τραπεζίτες, έμποροι και πολλοί άλλοι που αναφέρονται στις επιστολές του, αποτελούσαν τον «κύκλο» του.
Από το περιεχόμενο των επιστολών του, γίνεται κατανοητή η ανεκτίμητη πατριωτική του δράση, και ο σημαντικός του ρόλος στη συνεχιζόμενη προσπάθεια απελευθέρωσης του Ελληνισμού αρχικά, και η σταθεροποίηση του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους, στη συνέχεια.
Ο Κων/νος Γεροστάθης πέθανε στις 22 Ιουνίου του 1870 σε ηλικία 100 ετών και κηδεύτηκε στον Ιερό Ναό της Παναγίας των Ξένων στην Κέρκυρα.
Τα οστά του, μεταφέρθηκαν και ενταφιάστηκαν το 1972 στο νότιο προαύλιο του Ναού του Αγίου Γεωργίου Κομποτίου με δαπάνη του δήμου.Ο ίδιος, αποδεικνύοντας την αγάπη του για την Ελλάδα ακόμη και μετά θάνατο, άφησε μεγάλο μέρος της περιουσίας του στο Ελληνικό δημόσιο, για να διατεθεί για την παιδεία και τη μόρφωση των παιδιών.
