Πύργος – Κούλιες

Πύργος – Κούλιες 

Μπορεί να έμειναν για 400 χρόνια στην Ελλάδα ως κατακτητές, αλλά τα έργα και οι αξιοσημείωτες κατασκευές που άφησαν πίσω τους οι οθωμανοί, είναι απειροελάχιστες.
Σε αντίθεση με τους Άραβες που «έντυσαν» με εκπληκτικά μνημεία και παλάτια την Ισπανία, και κυρίως την περιοχή της Ανδαλουσίας κατά τη δική τους παραμονή στην Ιβηρική χερσόνησο, οι Τούρκοι ήταν «μάστορες» στις καταστροφές και όχι στις κατασκευές.
Κάποια κάστρα και μερικά μεθοριακά φυλάκια, είναι ότι έχει απομείνει να θυμίζει το βάρβαρο πέρασμά τους από χώρα μας.

Ένα από τα αυτά τα μεθοριακά φυλάκια, (κούλιες), που είχαν κατασκευαστεί κατά μήκος των Ελληνοτουρκικών συνόρων, όπως αυτά είχαν καθοριστεί με τη συνθήκη της Κωνσταντινουπόλεως του 1832, βρίσκεται στον Δήμο μας.

Αυτό το μικρό οχυρό που στέκει ακόμα όρθιο, αν και έχει υποστεί σημαντικές φθορές από το πέρασμα του χρόνου, βρίσκεται στην περιοχή Πλατύ, λίγο έξω από το Κομπότι, πάνω στο δρόμο που ενώνει το Κομπότι με τη Φλωριάδα.
Ο στόχος κατασκευής του σε αυτό το σημείο, ήταν να εποπτεύει ένα στενό πέρασμα.

Αν και δεν είναι γνωστή η χρονολογία κατασκευής του συγκεκριμένου οχυρού, σίγουρα όμως κατασκευάστηκε μετά το 1832 όταν κι οριστικοποιήθηκαν τα σύνορα.

Σε κάθε περίπτωση, οι κούλιες του Κομποτίου (υπήρχαν κι άλλες), παρέμειναν σε λειτουργία μέχρι το 1881 όταν με τη νέα Συμφωνία της Κωνσταντινουπόλεως, τον Μάρτιο του1881, η νοτιοανατολική Ήπειρος και η Θεσσαλία προσαρτήθηκαν στην Ελλάδα.
Με την υλοποίηση αυτής της συμφωνίας απελευθερώθηκε η Άρτα, ενώ η γραμμή των φυλακίων στην περιοχή του Κομποτίου εγκαταλείφθηκε μιας και η μεθόριος μετακινήθηκε πιο βόρεια, κατά μήκος της κύριας κοίτης του Αράχθου.

Αν και σώζονται ελάχιστες, η κούλια στο Πλατύ δεν μοιάζει με κανέναν άλλο πύργο ή οχυρό, με εξαίρεση ίσως τις επίσης οθωμανικές Κούλιες της Κορωνησίας και της Λασκάρας με τις οποίες μπορεί να υπάρχουν ομοιότητες αλλά δεν είναι ίδιες.

Αυτή στο Πλατύ, είναι κυλινδρικού σχήματος με εξωτερική διάμετρο περί τα 14 μέτρα.
Ο εξωτερικός τοίχος έχει πάχος 1,40 μέτρα και φέρει περιμετρικά κωνικά ανοίγματα ή αλλιώς τυφεκιοθυρίδες.
Η κύρια είσοδος είναι στο επίπεδο του εδάφους, και στο εσωτερικό του οχυρού υπήρχαν δύο όροφοι με μια λιθόκτιστη σκάλα ανάμεσα στους δύο κυλίνδρους να τους ενώνει.
Η στέγη που προστατευόταν από στηθαίο, ήταν θολωτή, ενώ ο εσωτερικός κύλινδρος κατέληγε σε δικό του ανεξάρτητο, ημισφαιρικό και υπερυψωμένο τρούλο.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα ιστορικά στοιχεία, η Κούλια στο Πλατύ δεν χρειάστηκε να χρησιμοποιηθεί από τους οθωμανούς για αμυντικούς σκοπούς, καθώς ουδέποτε δέχθηκε επίθεση.